Sunday, June 9, 2013

Burglish


Burglish ကို phonology သုံးၿပီး ေရးရင္ ဘယ္လိုေနမလဲ ဆိုၿပီး ေလွ်ာက္ဖတ္ႀကည့္ေတာ့ ဒါေတြ ေတြ႔တယ္။

ၿမန္မာစာ နဲ႔ စကားေတြကို ကႀကီး၊ ခေကြး သုံးၿပီး ေရးေလ႔ရွိတယ္။ အဲဒါကိုပဲ A,B,C,D သုံးၿပီး ေရးတာကို romanization လို႔ ေခၚႀကတယ္။ နကိုယ္ ကႀကီး၊ ခေကြး နဲ႔ ေရးထားတာကို အေၿခခံၿပီးမွ ေၿပာင္းရင္ transliteration လုပ္တယ္ေခၚၿပီး၊ ပါးစပ္ကထြက္တဲ႔ အသံကို အေၿခခံၿပီး တိုက္ရုိက္ ေၿပာင္းရင္ transcription လုပ္တယ္ ေခၚႀကတယ္။ Burglish ကို transcription လုပ္တာလို႔ ေခၚရမွာေပါ့။

ဒီေၿပာင္းတာကို လူက ခ်ေရးမွာဆိုေတာ့ လြယ္ေလ၊ ေကာင္းေလပဲ။ လြယ္ေအာင္၊ တိက်ေအာင္ ၿမန္မာစကားထဲက အသံတူ၊ အေရးကြဲေတြကို ဖယ္ပစ္ရမယ္။ ( သေဘာတရားအရ အသံထြက္ကြဲေပမည့္ လက္ေတြ႔မွာ မကြဲရင္ ဖယ္ရမွာပဲ၊ ဥပမာ ဂ၊ဃ၊န၊ဏ )။ အေရးတူေပမယ့္ အသံကြဲရင္ အသစ္ထည့္ရမယ္ ( ဥပမာ အသီး နဲ႔ ပန္းသီး ထဲက သ )။

ၿမန္မာစာမွာ အ၊အာ၊အား ဆိုၿပီး tone သုံးခု ရွိတယ္။ tone မတူရင္ အဓိပၸါယ္လည္း မတူဘူး။ အဂၤလိပ္စာမွာ အဲဒီလို မခြဲေတာ့ tone မတူတာကို ၿပစရာ သေကၤတ မရွိဘူး။ အဲဒါကို အဓိက စဥ္းစားရမယ္။ တခ်ိဳ႔က အဲဒီ tone ေတြၿပဖို႔ special symbol ေတြ သုံးတယ္။ အဲဒီ symbol ေတြ ရိုက္လို႔ရတဲ႔ စက္မွာမွ သုံးလို႔ ရမယ္ဆိုေတာ့ အဆင္သိပ္မေၿပ ၿပန္ဘူး။

ဆရာဦးေသာင္းလြင္ ( ရွင္သုမန )က ေတာ့ ၿမန္မာ tone ေတြနဲ႔ ခြ်တ္စြပ္တူတဲ႔ အဂၤလိပ္ စာလုံးေပါင္းေတြကို ရွာထားၿပီး အဲဒါေတြကို အေၿခခံတဲ႔ transcription တခု ထြင္ထားတယ္။ သူ႔စံနစ္ကို ႏုိင္ငံတကာမွာ မွတ္ပုံတင္မယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ဆရာႀကီး ေၿပာဘူးတယ္။

mandarin တရုပ္စာကို romanization လုပ္တဲ႔ စံနစ္ကုိက်ေတာ့ PinYin ေခၚတယ္။ mandarin မွာ tone ေလးခု ရွိတယ္။ အစက special symbol ေလးခု သုံးၿပီးၿပတယ္။ ေနာက္ပိုင္း စက္တိုင္းမွာ ရုိက္လို႔ ရေအာင္ 1,2,3,4 နဲ႔ပဲ ၿပေတာ့တယ္။ ၿမန္မာစာအဖြဲ႔က စံနစ္မွာ ေတာ့ ဗမာ tone သုံးခု ထဲက ပထမ တခုကို အထူး သေကၤတ မထည့္ပဲ ေရးတယ္။ ေနာက္ ၂ ခုကို full stop က အစက္တစက္ နဲ႔ colon က ႏွစ္စက္ ကို သုံးၿပီး ၿပတယ္ ( ဥပမာ အ၊အာ၊အား ကို a ၊ a. ၊ a: ဆိုၿပီးေရးတယ္ )။ ၿမန္မာစာ က ေအာက္ၿမစ္ ၊ ဝစၥေပါက္ေတြ နဲ႔ ဆင္ေတာ့ ဗမာေတြအတြက္  အသင့္ေတာ္ဆုံးလို႔ ထင္တယ္။ Burglish ထဲက်မွ full stop နဲ႔ မေရာေအာင္ပဲ ဂရုစိုက္ ရမယ္။ တခ်ိဳ႕ စံနစ္ေတြက် tilde, quote, double quote ေတြ သုံးၿပီး ၿပတာလည္း ရွိတယ္။

စာလုံးေတြ ေလွ်ာ႔တာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ေယာမင္းႀကီး ရဲ႕ ေႀကးနန္းစာအုပ္ ( ကို NLS တင္ေပးထားတာ ) ကို ႀကည္႔ေတာ့ ေယာမင္းႀကီး က 'ဋ' တတန္းလုံး အပါအဝင္ ဆယ္လုံးကို ကစ္ၿပစ္လိုက္တယ္။ ေနာက္ ပင့္၊ ရစ္ေတြကို ေၿဖခ်တယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဗ်ည္း၊ သရကို ခြဲၿပီး ( ငယ္ငယ္က သင္ရတဲ႔ ခအဲ နဲ႔ စအူးလို ) ေရးတယ္။ ဒီေတာ့ "စကားေၿပာနန္း တန္းလုပ္ေစ" ကို "စအ၊ ကအား၊ ပရႀသ၊ နအနး၊ တအနး၊ လဥပ၊ စဧ" ဆိုၿပီး ေရးတယ္။ transcription နဲ႔ တိုက္ရုိက္မဆိုင္ေပမယ့္ သေဘာက်လို႔ ထည့္ေၿပာတာပါ။

attach လုပ္ထားတဲ႔ Excel file ထဲမွာ ရွာေတြ႔တဲ႔ ေရးပုံေလးေတြ စုထားတယ္။

Ref က Reference အေနနဲ႔ ထည့္ေပးထားတာ။ BGN/PCGN က  United States က Board on Geographic Names (BGN) and Permanent Committee on Geographical Names for British Official Use (PCGN) က ေရးတဲ႔ စံနစ္၊ ALA-LC က American Library Association - Library of Congress က စံနစ္။ MLC က Myanmar Language Commission ( ၿမန္မာစာ အဖြဲ႔ ) က စံနစ္။

သူတို႔ အားလုံးက အဂၤလိပ္စာ တတ္တဲ႔ ႏုိင္ငံၿခားသားေတြ ၿမန္မာစာကို ေပါင္းေရးဖို႔ ထြင္ထားတာ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ၿမန္မာစာကို ကြန္ပ်ဴတာမွာ စံနစ္အေၿခတက် မရွိေသးလို႔ ယာယီ Burglish သုံးရတဲ႔ ၿမန္မာေတြ ဆိုေတာ့ အဲဒီစံနစ္ေတြကို ၁၀၀ % ႀကိဳက္ခ်င္မွာ ႀကိဳက္မယ္။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ႔ ေပါင္းပုံေလးကို propose column မွာ ၿဖည္႔ၿပီး ကိုယ္စိတ္တိုင္းက်တဲ႔ စံနစ္တခု လုပ္ႀကည့္ႀကပါလား။
excel file down load link : http://www.mediafire.com/?38shp12j88mb888



 
 
 

No comments:

Post a Comment