မွတ္ဖြယ္ရာရာ ထိုထိုစာ

၁၉၂၀ အစပိုင္းမွာ George Orwell က မႏၱေလးမွာ ေရာက္ေနတယ္။ Eton ကေန ေက်ာင္းၿပီးတာနဲ႔ အင္ပါယာပုလိပ္ တပ္ဖြဲ႔ ထဲကို ဝင္လုိက္ခါစ ေပါ႔။ အဲဒီေဒသ တဝိုက္မွာ က်က္စားေနတဲ႔ လူဆိုးဂုိဏ္းေတြရဲ႕ သတင္းေတြကို လိုက္စုေနရတာ မ်ားပါတယ္။ ( India Empire ထဲမွာေတာ့ ၿမန္မာက ရာဇဝတ္မႈ အမ်ားဆုံးဆိုတဲ႔ ထဲမွာပါတယ္၊ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ပညာေရး စံနစ္ မရွိေတာ့လို႔ ၿဖစ္တာ လို႔ဆိုတယ္၊ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ၿမန္မာေတြကို က စရုိက္ႀကမ္းတာ လို႔ ဆိုတယ္)။ သူကေတာ့ မႏၱေလးကို အေတာ္႔ကို မေနသင့္တဲ႔ ေနရာလို႔ ေၿပာဖူးတယ္။
“ဖုံကလည္း ထူ၊ ပူလိုက္တာကလည္း မေနႏုိင္ေအာင္ပဲ၊ အေပါဆုံးကေတာ့ P ငါးလုံးပဲ ။ P ငါးလုံးဆိုတာ ဘုရား၊ ကေလကေခ်၊ ဝက္၊ ဘုန္းႀကီး နဲ႔ ဖါသည္ ( pagodas, pariahs, pigs, priests and prostitutes )ေပါ့”

Where China meets India ( Pg-46 )

သူတို႔ရဲ႕ အေရွ႕ဖ်ား အင္ပါယာ တခုလုံး ရုတ္ခ်ည္းဆိုသလို ၿပိဳႀကသြားတာဟာ ၿဗိတိသွ် ေတြအတြက္ေတာ့ မဟာအရွက္ေတာ္ကြဲတာပဲ။ ဒါနဲ႔ ၿမန္မာၿပည္၊ ၿပီးရင္ မေလးယား၊ စကၤာပူ ေတြကို ဆက္တုိက္ၿပန္သိမ္းဖို႔ အစီအစဥ္ေတြ ဆြဲႀကပါေရာ။ အိႏၵိယ ၿမန္မာ နယ္စပ္ ေၿမအေနအထားက ႀကမ္းလြန္းေတာ့ အိႏၵိယ ဘက္ကေန ကုန္းေႀကာင္း ဝင္တိုက္ဖို႔ စဥ္းစားတဲ႔သူ သိပ္မရွိဘူး၊ အမ်ားစု ၿဗိတိသွ် စစ္ဗိုလ္ေတြက ရန္ကုန္ကို ႀကည္းေရ ႏွစ္ဘက္ ညွပ္ တိုက္ဖို႔ကို ပိုသေဘာက်ႀကတယ္။ ၁၈၂၄ တုန္းက ၿမန္မာဘုရင္ကို အငိုက္မိသြားေစတဲ႔ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီ ရဲ႕ ရန္ကုန္သိမ္းတိုက္ပြဲ တေက်ာ႔ၿပန္ေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ရဲ႕ ေလယဥ္ေတြ၊ ေရေႀကာင္းပို႔ေဆာင္ေရး ေတြ မပါပဲနဲ႔ ဘာမွ သိပ္လုပ္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ Winston Churchill လည္း မဟာမိတ္တပ္ အကူအညီကို အတင္းေတာင္းရေတာ့တယ္။ဒါေပမယ္႔ အေမရိကန္ေတြကေတာ့ စိတ္မဝင္စားပါဘူး။ အိႏၵိယ က လြတ္လပ္ေရး လိုခ်င္ေနတာကို ကိုယ္ခ်င္းစာႏုိင္တဲ႔ Roosevelt ကို္ယ္တိုင္က ေတာင္၊ ၿမန္မာကိုက်ေတာ့ ပက္ပက္စက္စက္ ၿမင္ေနတယ္။ သူက Churchill ကို ေၿပာတယ္၊
“ ၿမန္မာၿပည္ေကာ၊ ၿမန္မာလူမ်ိဳးကိုေကာ က်ဳပ္ နည္းနည္းမွ ႀကည့္လို႔ ရတာ မဟုတ္ဘူး၊ ခင္ဗ်ားတို႔ေတြလည္း ႏွစ္ငါးဆယ္ေလာက္ ဒီေကာင္ေတြနဲ႔ ရြာပတ္ေနတာ မဟုတ္လား။ က်ဳပ္ၿဖစ္ေစခ်င္တာကေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔ အဲဒီေကာင္ေတြ အကုန္လုံးကို ဒယ္အိုးထဲထည့္၊ ရုိင္ပတ္ကာၿပီး ဒီေကာင္ေတြ အဆီနဲ႔ ၿပန္ၿပီး ဒီေကာင္ေတြကို ၿပဳတ္ေက်ာ္ လုပ္ပစ္ဗ်ာ”.
Where China meets India ( Pg-61-62 )


Thant Myint-U

ေၿမးတို႔ ေခတ္ကို ပ်င္းသနား

၁၀ မတ္ ၁၉၄၆
ဘူတစ္ပါတီက “ၿမန္မာၿပည္ အဘယ္သို႔ ေၿခလွမ္းမည္နည္း” ေႀကၿငာခ်က္ ထုတ္ၿပန္သည္။ ပါတီဝင္ ၁၁ ဦးရွိ၍ ဘူတစ္ပါတီဟု ေခၚၿခင္းၿဖစ္သည္။ ( သူရိယ သတင္းစာ၊ ၁၀ မတ္ ၁၉၄၆ )
၁။ ဦးလွဘူး-ရန္ကုန္
၂။ ဦးဖိုးေဗ်ာ့-ရန္ကုန္
၃။ ဦးဘသိန္း(ေရႊေပါက္ပင္)-ရန္ကုန္
၄။ ဦးထြန္းသန္း-ရန္ကုန္
၅။ ဦးဘဒင္(ခ်ပ္သင္း)-ရန္ကုန္
၆။ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း
၇။ ဦးစံလွေဘာ္-မႏၱေလး
၈။ ဦးမင္းအို-ရန္ကုန္
၉။ ဦးေသာ္(သမိုင္း)-အင္းစိန္
၁၀။ ဦးစ-ရန္ကုန္
၁၁။ ဦးထြန္းႀကိဳင္-ရန္ကုန္

ၿမန္မာရက္စဥ္သမိုင္း ( ၁၉၄၅-၂၀၀၈)- စာမ်က္ႏွာ-၄၈
သမိုင္းသုေတသန ဦးစီးဌာန

တိုင္းၿပည္ေခ်ာက္ထဲက်ဖို႔ လက္ႏွစ္လုံး အလိုမွာ ကယ္တင္ခဲ႔မိတာကို ေနာင္တ ရ သတဲ႔လား

ယခု ၁၉၉၅ ခု၊ ဇူလုိင္လ ၂၆ ရက္ ေန႔တြင္မွ ဦးေနဝင္း ႏွင့္ ၿပန္လည္ ဆုံေတြ႔ရၿခင္း ၿဖစ္ပါသည္။ ထိုေန႔က ဦးေနဝင္းကုိ ၿမင္ရသည္မွာ ကိုုယ္ရည္ အနည္းငယ္စစ္သြားသည္မွတစ္ပါး ေရွးက ကဲ႔သုိ႔ပင္ ရႊင္ရႊင္လန္းလန္းႏွင့္ က်န္းက်န္းမာမာ ရွိေနသည္ကို ၿမင္ရပါသည္။ သူသည္ ကြ်န္ေတာ္တို႔အား ရႊင္လန္းဝမ္းသာေသာ မ်က္ႏွာႏွင့္ ဆီးႀကိဳပါသည္။ ဧည့္ခန္းတြင္ ဝိုင္းဖြဲ႔ကာ စကားေၿပာႀကပါသည္။ စလွ်င္ စၿခင္းပင္ ဥကၠဌႀကီး ဦးေနဝင္းက ဒီေန႔ ေအးေအးေဆးေဆး စကားေတြ ေၿပာႀကမယ္၊ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အေႀကာင္းေတြကိုေတာ့ မေၿပာႀကပါႏွင့္၊ ဘာသာေရး နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အေႀကာင္းေတြပဲ ေၿပာႀကမယ္ ဟု ေၿပာပါသည္။……ဥကၠဌႀကီး ဦးေနဝင္းကို ႀကည့္ရသည္မွာ ဝိပႆနာ ဘာဝနာ အမႈကို ၿပဳေနရၿခင္း၌ ေမြ႔ေလ်ာ္ေနပုံ ရပါသည္။
မြန္းလြဲ ႏွစ္နာရီ ေက်ာ္ေက်ာ္တြင္ စကားဝိုင္းကို ေခတၱနားလိုက္ပါသည္။ ယင္းအခိုက္မွာပင္ ဥကၠဌႀကီး ဦးေနဝင္းက ကြ်န္ေတာ္တို႔ မေမွ်ာ္လင့္ေသာ စကားတရပ္ကို ရုတ္တရက္ ေၿပာဆိုလုိက္ပါေတာ့သည္။
“ကိုယ့္လူေတြနဲ႔ ႀကဳံတုန္းေၿပာလိုက္ရဦးမယ္…ကိုယ့္အေနနဲ႔ ဒီသံသရာတရားေတြ…သခၤါရ တရားေတြ အနိစၥ..အနတၱ တရားေတြကို ဒီေန႔သိၿမင္သလိုမ်ား ဟုိုတုန္းက သိခဲ႔မယ္ဆိုရင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ က ကိစၥကို ကိုယ္မလုပ္ခဲ႔ပါဘူး” ဟူေသာ စကားရပ္ပင္ ၿဖစ္ပါေတာ့သည္။
ကြ်န္ေတာ္၏နားကို ကြ်န္ေတာ္ မယုံႏုိင္ေအာင္ ၿဖစ္သြားပါသည္။ ဦးတင္ေအာင္ဟိန္း သည္ ဦးေနဝင္း ေၿပာစကားကို အာရုံစိုက္ေနပါသည္။ကြ်န္ေတာ္တို႔သည္ ဘာမွ ၿပန္မေၿပာႀကပဲ ဦးေနဝင္းက ဆက္လက္ေၿပာႀကားလာမည့္ စကားကုိသာ ေစာင္႔ေနႀကပါသည္။
ဥကၠဌႀကီး ဦးေနဝင္း သည္ စကားကို ဆက္မေၿပာေသးပဲ ခဏမွ် စဥ္းစားေနပုံ ရွိပါသည္။ သည့္ေနာက္တြင္ ဆက္ေၿပာၿပန္ပါသည္။
“ဟုတ္တယ္…အဲဒီတုန္းကသာ ဒီတရားေတြကို သိေနခဲ႔ရင္ ၁၉၆၂ က လုပ္ခဲ႔တဲ႔ အလုပ္မ်ိဳးကို ကိုယ္မလုပ္ခဲ႔ဘူး” ဟု ေၿပာပါသည္။ ၁၉၆၂ ဆိုေသာ စကားလုံးကို အဂၤလိပ္လို အသံထြက္ၿဖင့္ ေၿပာခဲ႔ပါသည္။ ယခု အထက္ပါအတိုင္း ကြ်န္ေတာ္ၿပန္ေရးၿပေသာ စကားရပ္မ်ားမွာ ဥကၠဌႀကီး ဦးေနဝင္း ေၿပာခဲ႔သည့္ အတိုင္း ၿဖစ္ပါသည္။
ဦးေနဝင္း သည္ စကားမဆက္ေတာ့ပဲ ေနပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကလည္း ၿပန္ခြင့္ၿပဳပါရန္ ေၿပာပါသည္။ ဦးေနဝင္းသည္ စကားအမ်ားႀကီး ေၿပာခဲ႔ေသာ္လည္း ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ပုံ မရပဲ ရႊင္လန္းလ်က္သာ ရွိေနပုံ ရပါသည္။



ကိုကိုေမာင္ႀကီး
ကြ်န္ေတာ္သိေသာ တစ္ရံေရာအခါမ်ား ( စာမ်က္ႏွာ-၇၆၀-၇၆၃ )

တိုင္းၿပည္ကို ခ်စ္တာခ်င္း တူေပမယ့္လည္း

လီကြမ္ယု အေမရိက သို႔ သြားၿခင္း

ၿဗိတိသွ် စစ္အသုံးစရိတ္ေတြ ေလ်ာ့ခ်လိုက္လို႔ ဆုံးရႈံးသြားတာေတြကို ကာမိေအာင္ ေပၚလစီေတြ ၿပန္ခ်အၿပီး ၁၉၆၈ ေဆာင္းဦးမွာ ကြ်န္ေတာ္ sabbatical ( ၇ ႏွစ္တခါခြင့္ ) ယူၿပီး Harvard မွာသြားေနလိုက္တယ္။ ဒီရာထူးမွာ ကြ်န္ေတာ္လုပ္ေနလုိက္တာ ၉ႏွစ္ရွိသြားၿပီဆိုေတာ့ ကိုယ္႔ဓါတ္ခဲေတြ charging ၿပန္သြင္းမွပဲ၊ အိုင္ဒီယာအသစ္ေတြ ရွာရမယ္၊ အနာဂတ္ကို ေသခ်ာ စဥ္းစား သုံးသပ္ ရေတာ့မယ္။ Kennedy School of Government က ကြ်န္ေတာ္႔ကို ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပုဂၢိဳလ္အၿဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး မနက္စာ၊ ေန႔လည္စာ၊ညစာ အစ စီစဥ္ေပးတဲ႔အၿပင္ ထင္ရွားတဲ႔ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ရေအာင္ seminar ေတြပါ စီစဥ္ေပးပါတယ္။ အၿမင္ေတြ ဖလွယ္ႀကေတာ့ တကယ္႔ကို အသုံးက်ၿပီး စိတ္ဝင္စားဖုိ႔ ေကာင္းတဲ႔ အိုင္ဒီယာေတြ သူတို႔ဆီက ဆက္တုိက္ထြက္လာေတာ့တာပဲ။ Ray Vernon တို႔လို Harvard Business School က professors ေတြနဲ႔ စကားေၿပာ၊သူတို႔စာေတြ ဖတ္ရင္းနဲ႔ အေမရိကန္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ စီးပြားေရး အေႀကာင္းေတြ ကြ်န္ေတာ္ ေတာ္ေတာ္သိလာတယ္။ Vernon ဆီက ေတာ္ေတာ္တန္ဖိုးရွိတဲ႔ သင္ခန္းစာ တခု ရလိုက္တယ္၊ နည္းပညာ၊ စက္မႈလုပ္ငန္း နဲ႔ ေစ်းကြက္ေတြဟာ အၿမဲေၿပာင္းေနတယ္၊ လူအင္အားအမ်ားႀကီး သုံးရတဲ႔ လုပ္ငန္းေတြမွာ ဘယ္ေလာက္ၿမတ္လဲဆိုတာက အဓိက ကုန္က်စရိတ္ၿဖစ္တဲ႔ လုပ္ခ ေပၚ မူတည္ေနတယ္ ဆိုတာကိုေပါ့။ ဒီအိုင္ဒီယာနဲ႔ ေဟာင္ေကာင္လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အထည္အလိပ္ လုပ္ငန္းေတြကို ဒီေလာက္ ေအာင္ၿမင္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ေနတာေပါ့။ ဖက္ရွင္ေတြ ေၿပာင္းေနတာကိုမွီေအာင္ သူတို႔ရဲ႕ စက္ရုံ ယကၠန္းစက္လိုင္းေတြ၊ ဒီဇုိင္းေတြကို လုိက္ေၿပာင္းႏုိင္ႀကတယ္၊ သိပ္သြက္လက္ႀကတယ္။ သူတို႔လို တန္းတူ သြက္လက္လ်င္ၿမန္ၿပီး ေစ်းသက္သာတဲ႔ တိုင္ဝမ္ နဲဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယား လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ မဆုံးႏုိင္တဲ႔ ၿပိဳင္ပြဲႀကီးပဲေပါ့။ သူတို႔ရဲ႕ sale promoter ေတြကလည္း New York နဲ႔ တၿခား ၿမိဳ႕ႀကီးေတြက ဝယ္လက္ေတြနဲ႔ အၿမဲမၿပတ္ သြားေတြ႔ တိုင္ပင္ေနႀကတယ္။
အရင္ ကြ်န္ေတာ္လက္ခံထားတဲ႔ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြဟာ ၿဖည္းၿဖည္းခ်င္းပဲ ေၿပာင္းတယ္၊ ဖြ႕ံၿဖိဳးၿပီးႏုိင္ငံကေန သိပ္မဖြ႔ံၿဖိဳးေသးတဲ႔ ေဒသ ကို ေၿပာင္းေရႊ႕ခဲတယ္ ဆိုတဲ႔ အယူမွားကို သူက ေဖ်ာက္ေပးခဲ႔တယ္။ စက္ေတြေမာင္းႏွင္တတ္ေအာင္ သင္ေပးထားတဲ႔ စည္းကမ္းရွိတဲ႔ အလုပ္သမားေတြ ရွိမယ္၊ ႏုိင္ငံၿခားသား လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အလုပ္လုပ္ရတာ အဆင္ေၿပေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္တဲ႔ တည္ၿငိမ္ ၿပီး ထက္ၿမက္တဲ႔ အစိုးရမ်ိဳးလည္း ရွိမယ္၊ စိတ္ခ်ရၿပီး ေစ်းသက္သာတဲ႔ ေလေႀကာင္း၊ေရေႀကာင္း ပို႔ေဆာင္ေရးလဲ ရွိမယ္ဆိုရင္ အဲဒီလို ႏုိင္ငံသစ္ကေလးေတြကို စက္မႈလုပ္ငန္းေတြ ေၿပာင္းလာမွာပဲ။
၁၉၆၇ ေအာက္တိုဘာမွာ ကြ်န္ေတာ္ အေမရိက ကို ပထမဆုံးတရားဝင္ အလည္ေရာက္တုန္းက chicago ၿမိဳ႕ ေန႔လည္စာ စားပြဲတခုမွာ လုပ္ငန္းရွင္ ၅၀ ေလာက္ကို စကၤာပူဟာ ၁၈၉၁ တုန္းက တံငါသည္ ၁၂၀ ေလာက္သာ ေနတဲ႔ ရြာကေလးကေန လူႏွစ္သန္း ရွိတဲ႔ ၿမိဳ႕ႀကီး အၿဖစ္ ဘယ္လိုေရာက္လာတယ္ ဆိုတာကို ၿပန္ေၿပာၿပလုိက္တယ္။ ကုန္ပစၥည္းေတြ၊ ဝန္ေဆာင္မႈေတြကို လူတကာထက္ ပိုေကာင္းေအာင္၊ ပိုသက္သာေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ရမယ္၊ မလုပ္ႏုိင္ရင္ တိုင္းၿပည္ေပ်ာက္မယ္ဆုိတဲ႔ ခံယူခ်က္ ေႀကာင့္ ေၿပာင္းလာႏိုင္ခဲ႔တာပါလို႔။ သူတို႔ သေဘာက်ႀကတယ္၊ က်မွာေပါ့ ၊ သူတို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ႔ တၿခား လြတ္လပ္ေရး ရခါစ ႏုိင္ငံေတြက ေခါင္းေဆာင္ေတြလို ကြ်န္ေတာ္ လက္ၿဖန္႔ၿပီး အကူအညီ မေတာင္းခဲ႔ဘူးေလ။ ကြ်န္ေတာ္႔ရဲ႕ ခြက္မဆြဲေရး ဝါဒကို သူတို႔ သေဘာက်ႀကတာ သတိထားမိလုိက္တယ္။
၁၉၆၈ ႏိုဝင္ဘာမွာ New York ကိုသြားၿပီး Economic club of New York မွာ ထိပ္တန္း အဆုံးအၿဖတ္ ေပးႏုိင္တဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ ၈၀၀ ကို တခါသြားေဟာေၿပာတယ္။ စကၤာပူ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ႔ ၿပသနာေတြ၊ ေဒသတြင္း က အႏၱရာယ္ေတြ၊ အထူးသၿဖင့္ ဗီယက္နမ္ စစ္ပြဲကိစၥ ေတြ အေပၚမွာ ကြ်န္ေတာ္ရဲ႕ ေခါင္းမာၿပီး လက္ေတြ႕က်တဲ႔ သုံးသပ္ခ်က္ေတြကို သူတို႔ ေက်ေက်နပ္နပ္ လက္ခံႀကတယ္။ ေဟာေၿပာပြဲကို ညစ္ေနေပမယ့္ တည္ၿငိမ္ၿပီး အသာစီးရေနတဲ႔ ေလသံမ်ိဳး နဲ႔ အဆုံးသတ္ႏုိင္ေအာင္ အေတာ္ခက္ခက္ခဲခဲ ႀကိဳစားလိုက္ရတယ္။ တိမ္ညိဳေတြကို ေငြနားကြပ္လိုက္ႏုိင္ခဲ႔တယ္။ အေၿဖရခက္တဲ႔ ေမးခြန္းေတြကို ရွင္းရွင္း နဲ႕ ဗြင္းဗြင္းပဲ ေၿဖလုိက္တယ္။ ကုမၸဏီ အရာရွိေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကြ်န္ေတာ္႔ဆီ ခ်ီးက်ဴးတဲ႔ စာေတြပို႔ႀကတယ္။ အဲဒီ ေနာက္ပိုင္းမွာ New York က ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြ႔႔ံၿဖိဳးမႈ အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ Chan Chin Bok တေယာက္ ႀကိဳက္တဲ႔ အေမရိကန္ ကုမၸဏီ အရာရွိကို ေတြ႔လို႔ ရသြားတယ္။ဒါနဲ႔ပဲ ေနာက္ဆို ကြ်န္ေတာ္ အေမရိက သြားလည္တိုင္း အရာရွိ ၂၀ ကေန ၅၀ ေလာက္နဲ႔ ေတြ႔ရေအာင္ သူအၿမဲစီစဥ္ေပးေတာ့တာပဲ။
လုပ္ေနက်ပုံစံကေတာ့ ေန႔လည္စာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ညစာ မစားခင္ စားပြဲအႀကီးမွာ အေရးပါတဲ႔ CEO ေတြနဲ႔ အတူေသာက္ရင္း စကားေၿပာႀကမယ္၊ ၿပီးရင္ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ မိန္႔ခြန္းေၿပာၿပီး ႀကိဳက္တာ ေမးေၿဖႀကေပါ့။ Chin Bok ရွင္းၿပတာက အေမရိကန္ CEO အမ်ားစုက စကၤာပူအထိ သြားမေလ႔လာအားဘူး၊ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ စက္ရုံ အဲဒီကို သြားမဖြင့္ခင္ ေခါင္းေဆာင္လုပ္တဲ႔လူကို တခ်က္ႀကည့္ၿပီး သုံးသပ္ခ်င္တယ္။ အဲဒီ ေတြ႔ဆုံပြဲေတြ ေအာင္ၿမင္တာလည္း အေမရိကန္ေတြ ဘယ္လို စဥ္းစားတတ္တယ္ဆိုတာ Winsemius က ကြ်န္ေတာ္႔ကို ေၿပာၿပထားဘူးလို႕ပါ။ သူ႔သားက အေမရိကန္ စီးပြားေရး အတိုင္ပင္ခံ ကုမၸဏီႀကီးတခုမွာ လုပ္ေနတာဆိုေတာ့ အေမရိကန္ေတြ စီးပြားေရး လုပ္ရင္ risks ကို ဘယ္လို တြက္ဆ ႀကတယ္ဆိုတာ အတိအက် ေၿပာၿပႏုိင္တယ္။ သူတို႔က ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဘဏၰာေရး တည္ၿငိမ္မႈ ရွိသလား၊ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး စတာေတြ အကုန္ႀကည့္ၿပီး၊ သူတို႔ရဲ႕ ေဖါက္သည္ေတြ၊ လက္ခြဲေတြ ဆီကို ပို႔ကုန္ မၿပတ္ေပးပို႔ ႏုိင္မယ္ဆိုတာ ေသခ်ာမွ လုပ္ႀကတာ။
Lee Kuan Yew,
From Third World to First ( 2000 )
The Singapore Story: 1965-2000
Page: 73 to 75.



ဦးေနဝင္း ဝါရွင္တန္သုိ႔ သြားၿခင္း

ဒီတေလ်ာက္လုံး ေနဝင္းက အေမရိကန္ကို ခပ္တန္းတန္းပဲ ဆက္ဆံလာတာ။ ဆုိဗီယက္ အကူအညီေတြ ဆက္လုပ္ခြင့္ရေနေပမယ့္ အေမရိကန္ အကူအညီ အေတာ္မ်ားမ်ားက ၁၉၆၂ ကတည္းက ရပ္သြားၿပီ။ ၁၉၆၀ တရုပ္-ၿမန္မာ နယ္စပ္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ႏုိင္တာကို သူသိပ္ဂုဏ္ယူတယ္၊ တရုပ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး အဆင္ေၿပဖို႔ကို ေတာ္ေတာ္ ဦးစားေပးလုပ္တယ္။ သူကို္ယ္တိုင္ တရုပ္ေသြးပါလုိ႔ အဲလိုလုပ္တာလို႔ တခ်ိဳ႕က ေၿပာႀကတယ္။ တကယ႔္ၿဖစ္ႏုိင္ေခ်ကေတာ့ ကိုလိုေခတ္ေနာက္ပိုင္းမွာ တရုပ္ နဲ႔ ၿမန္မာ ရဲ႕ အနာဂတ္ေတြက ပိုနီးနီးကပ္ကပ္ ပတ္သတ္လာေနၿပီဆိုတာကို သိလို႔ သူ ဒီလို လုပ္တာ ပိုၿဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ ေတြကိစၥ ဘယ္ႏွွယ္လုပ္ႀကမလဲ။ သူ႔ ေပၚလစီေတြဟာ ကြန္ၿမဴနစ္ေတြကို ပန္းၿပီးတို္က္ဖို႔ လုပ္ထားတာၿဖစ္ေပမယ့္ ဒါကိုပဲ အေမရိကန္ က လက္ဝဲသိပ္ယိမ္းသြားၿပီလုိ႔ ၿမင္မွာကို သူေႀကာက္ေနတယ္။ သူ အေမရိကန္ေတြကို တကယ္ေႀကာက္ေနတာပါ။ ၁၉၆၃ ႏိုဝင္ဘာ မွာ အေမရိကန္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးထားတဲ႔ အာဏာသိမ္းပြဲမွာ ေတာင္ဗီယက္နမ္ သမၼတ Ngo Dinh Diem အၿဖဳတ္ခံၿပီး အသတ္လည္း ခံလိုက္ရတယ္။
၁၉၇၀ မတ္လ အေမရိကန္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးထားတဲ႔ ေနာက္ အာဏာသိမ္းပြဲတခုမွာ မင္းသားႀကီး Norodom Sihanouk အၿဖဳတ္ခံရၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး LoL Nol တက္လာတယ္။ ရွမ္းၿပည္ အေရွ႕ပိုင္း မွာ တရုတ္ nationalists (တရုတ္ၿဖဴ ) ေတြကို CIA ေထာက္ပ႔ံေပးထားခဲ႔တဲ႔ ကိစၥကလည္း သိပ္ႀကာေသးတာ မဟုတ္။ ဒီေတာ့လည္း ေဂါက္ကြင္းဆင္းတိုင္း သူ steel helmet ေဆာင္းေဆာင္းထားတာ သိပ္အလြဲႀကီးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ တကယ္တန္းက်ေတာ့ အေမရိကန္ ေတြက ဝင္ခ်င္တာ မဟုတ္ဘူး၊ သူ႔ကို သူတို႔ဘက္ကို ပါလာေစခ်င္ေနတာ ၿဖစ္ေနတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အေမရိကန္ သံအမတ္က Henry Byroade။ တသက္လုံး သံတမန္လုပ္လာၿပီး စစ္အတြင္းကလည္း ၿမန္မာၿပည္မွာပဲ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ႔သူၿဖစ္တယ္။ ေနဝင္းက သူ႔ကို သေဘာက်တယ္။ သူ႔ေရွ႕က သံအမတ္ေတြ အကုန္လုံးက ၁၉၅၀ တုန္းက တရုတ္ၿဖဴကိုလက္နက္ေထာက္ပံ႔ရာမွာ အေမရိကန္ ပါတယ္ဆိုတာကို ၿငင္းႀကတယ္။ Byroade ကေတာ့ လူတမ်ိဳး၊ သူက မၿငင္းဘူး၊ ဝန္ခံတယ္။ သူအဲလို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေၿပာတာ ေနဝင္းက သေဘာက်တယ္၊ သူ႔ကို္ယ္သူလည္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း သမားလို႔ ယူဆထားတာကိုး။ ႏွစ္ဘက္စလုံးက ေနာက္ေတာ့ ႏွစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးေၿပလည္ရင္ ေကာင္းမယ္လို႔ သိလာႀကတယ္။
၁၉၆၆ မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း အေမရိက ကို လာလည္ဖို႔ တရားဝင္ ဖိတ္စာရတယ္။ ေႏြးေထြးတဲ႔ စက္တဘၤာ ေန႔လည္ခင္းမွာ အိမ္ၿဖဴေတာ္ ေတာင္ဘက္ ၿမက္ခင္းစိမ္းကို သူ helicopter နဲ႔ ဆင္းလာတယ္။ ေရတပ္ဂုဏ္ၿပဳတပ္ဖြဲ႕၊ စစ္ခရာဝုိင္း နဲ႔ ၿပဳံးေနတဲ႔ သမၼတႀကီး Lyndon Baines Johnson တို႔က ႀကိဳႀကတယ္။ ပုံမွန္ေတာ့ ဒီလို အခန္းအနားမ်ိဳးမွာ စကားအလကၤာေတြ၊ အကဲပိုတဲ႔ မိန္႔ခြန္းေတြ နားမဆန္႔ေအာင္ ႀကားရတတ္တယ္။ ၿမန္မာအာဏာရွင္ႀကီး က်ေတာ့ ဒီလိုဘယ္ဟုတ္လိမ့္မလဲ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ အခန္းအနား ေန႔လည္စာ စားပြဲေတြမွာ ခြက္ေၿမွာက္ဆုေတာင္းတဲ႔ အထဲမွာေတာ့ အတိုဆုံးပဲ ၿဖစ္မယ္၊ ေနဝင္း ကသူ႔ဖန္ခြက္ကို ေၿမွာက္ၿပီး၊ "အခုလိုေတြ႔ေတာ့ ေနာက္ဆို တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ပိုနားလည္မႈ ရလာမယ္ထင္ပါတယ္ " တခြန္းပဲ ေၿပာလိုက္တယ္။ ရတယ္ေလ၊ အေမရိကန္ေတြက စိတ္မဆိုးပါဘူး။ သူတို႔လိုခ်င္တာ ေနဝင္း သက္ေတာင့္သက္သာ ရွိဖို႔နဲ႔ Johnson နဲ႔ ပိုရင္းႏွီးလာဖို႔ပဲ၊ ဒီအခ်ိန္မွာ သူတို႔ို႔သုံးသပ္ ဆုံးၿဖတ္္လုိက္တာကေတာ့ ဒီ တရားလြန္ ႀကားေန( ဘက္မလိုက္) ဝါဒ ေႀကာင့္ ၿမန္မာၿပည္တြင္းေရးမွာ ဘယ္ေလာက္ပဲ နစ္နာ၊နစ္နာ၊ ဝါရွင္တန္ အတြက္ေတာ့ အရႈံးမရွိဘူး ဆိုတာကိုပါပဲ။
Johnson နဲ႔ ႏွစ္ေယာက္တည္း တနာရီ ေဆြးေႏြးတာ အပါအဝင္ ႏွစ္ရက္ႀကာ ေၿပာဆိုၿပီးႀကေတာ့ ေနဝင္း တေယာက္ ဝါရွင္တန္ကေန ဆိုင္းမဆင့္ ဗုံမဆင့္ ထြက္သြားပါေလေရာ။ ပထမ New York မွာ ခနဝင္ၿပီး UN မွာ လုပ္ေနတဲ႔ ဦးသန္႔ကို ဝင္ေတြ႔တယ္၊ ေနာက္ အေမရိကန္ၿပည္ ၁၁ ရက္ႀကာ အလည္ခရီးကို စတယ္။ ဒီတေခါက္က သူ႔ရဲ႕ ပထမဆုံး ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ ခရီးစဥ္ဆိုေပမယ့္၊ သည့္အရင္က သူ အေမရိက ကို ၅ ေခါက္ ေရာက္ဘူးတယ္။ အဲဒီတုန္းက သိပ္အဆင္ေၿပခဲ႔တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ေနဝင္းက အဲဒီတုန္းက သူ႔ကို ဆက္ဆံခဲ႔ႀကတာကို အခုထိ မေမ႔ႏုိင္ေသးဘူးဆိုတာ အေမရိကန္ေတြက သိထားၿပီး၊ အရင္အေခါက္လို ၿပသနာမ်ိဳးေတြ ထပ္မၿဖစ္ေအာင္ အထူးဂရုစုိက္ေနႀကတယ္။ အဲဒီအေခါက္တုန္းက အေမရိကန္ အေကာက္ခြန္ေတြက သူ႔အိပ္ေတြကို ဖြင့္ရွာခဲ႔ႀကတယ္၊ Pentagon သြားတုန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္မ်ာမွာ ထိုင္ေစာင့္လိုက္ရေသးတယ္၊ ေနဝင္းမိန္းမကို အဲဒီတုန္းက အေမရိကန္ သမၼတကေတာ္ Mamie Eisenhower က ႏိွမ္ၿပီးေၿပာလိုက္တာကို ႀကားသြားေသးတယ္။ သည္တခါေတာ့ ေနဝင္း ဘာလိုခ်င္ခ်င္၊ ရေစသတည္းပဲ။ ဒီေတာ့လည္း ၿမန္မာ႔ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ ဥကၠဌႀကီးက " ဒီမွာကြ၊ ငါ စက္ရုံေတြ ဘာေတြ ဘာမွ မသြားခ်င္ဘူးေနာ္၊ Maui ကြ်န္းသြားၿပီး ေဂါက္သြားရုိက္ရေအာင္ " ေၿပာေတာ့ အားလုံး Hawii ကြ်န္းဘက္ လွည့္လိုက္ႀကတာ ၿပန္သြားတဲ႔ အထိပါပဲ။

Thant Myint-U
The River of Lost Footsteps ( 2007 )
pg-301-302

Godfather of ႀက႕ံဖြတ္

ေမး- ၿမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အထင္အၿမင္ ေၿပာပါ၊ ေနာက္ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း သိသာတဲ႔ အေၿပာင္းအလဲေတြ ရွိလာႏုိင္မယ္ ထင္ပါသလား။
ေၿဖ- အားလုံး စိတ္တူသေဘာတူ ေၿပာင္းရင္ေၿပာင္း၊ မေၿပာင္းရင္ အႀကမ္းနည္းနဲ႔ ေၿပာင္းသြားမွာပဲ။ အခု ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဘယ္ေလာက္ႀကာႀကာ ခံမလဲ၊ ေနာက္တက္မယ့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြေကာ ဘယ္ေလာက္ႀကာႀကာ ခံမလဲ။ ေနာင္ကို အသက္ပိုငယ္တဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဆီ လႊဲသြားႀကရမွာပဲ။ သူတို႔ေတြ အထီးက်န္ၿဖစ္ေနၿပီ၊ ထိုင္းက တုိးတက္ေနတာကိုလဲ သူတို႔ ၿမင္ေနရတာပဲ။ ဟုတ္ပါတယ္၊ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ေတာ့ ပိုုခ်မ္းသာလာပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ တုိင္းၿပည္က ပိုပိုၿပီး ဆင္းရဲလာေနတယ္၊ ဆရာဝန္ေတြလည္း ဆင္းရဲ၊ ေဆးက မရွိ၊ ပညာေတြ က မတတ္ႀကေတာ့၊ မင္းတို႔ေကာ ကို္ယ့္တုိုင္းၿပည္ကို ဒီလို ၿဖစ္ေစခ်င္မလား။ ဒီေတာ့ ဒီလူေတြ ဦးေႏွာက္ရွိေသးရင္ ဖြင့္ေပးလာရမွာပဲ။ ဖြင့္မယ္ဆို ကိုယ့္ၿပည္သူေတြကို သိေအာင္တတ္ေအာင္ လုပ္ေပးရေတာ့မယ္။ လူေတြ သိလာ၊တတ္လာရင္ တခ်ိဳ႕ ကိစၥေတြ ၿဖစ္လာေတာ့မယ္။ ဒီေတာ့ ဒီလူေတြ အဲသလိုလုပ္ေပးလိမ့္မယ္လို႔ ငါေတာ့ မၿမင္ဘူး။
အဲဒီလူေတြေတာ့ ငါလက္ေလ်ာ့လိုက္ၿပီ။ ဘယ္ အေမရိကန္ လာလာ၊ ငါေၿပာပါတယ္။ သြား၊ ငယ္တဲ႔ ဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ သြားေတြ႔။ ငါ ခင္ညြန္႔ကို ေၿပာလိုက္တယ္။ ဒီေကာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြထဲမွာ ဥာဏ္အေၿပးဆုံး၊ ေထာက္လွမ္းေရးမွာ အႀကီးဆုံး။ သူ႔ကို အင္ဒီုနီးရွားလမ္း လိုက္ဖုို႔ ငါေၿပာလိုက္တယ္၊ uniform ကို ခြ်တ္၊ ပါတီ ေထာင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ၿပီး ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစု ၿဖစ္ေအာင္ ေၿပာင္း။ ဒီလမ္းအတိုင္း သူတို႔ သြားေနၿပီ။ ေနာက္ ဆူဟာတို ၿပဳတ္က်တယ္၊ ဒီေတာ့ ငါေပးတဲ႔ အႀကံမွားတယ္ ေၿပာတယ္။ ငါ့ကို ၿမန္မာၿပည္အေႀကာင္း လာမေၿပာနဲ႔ေတာ႔၊ ငါ့ တသက္ေတာ့ ဒီေကာင္ေတြကို စာရင္းထဲက ထုတ္ထားတယ္။
Lee Kuan Yew : Hard truth to keep Singapore Going (2011): pg-320

၁၉၉၃ က်မွပဲ၊ သူတို႔ဆီက အဓိကေခါင္းေဆာင္ပိုင္းထဲက ဗိုလ္မႈးႀကီး ခင္ညြန္႔ စကၤာပူလာၿပီး ကြ်န္ေတာ့္ကို လာေတြ႔တဲ႔အခါက်မွ နည္းနည္းပါးပါး ၿပန္ေၿပာေဖၚ ရေတာ့တယ္။ ဒါလဲ ေနဝင္း စိတ္ေၿပာင္းသြားလို႔ ၿဖစ္မွာ။ ေနဝင္းက က်ဳပ္က သူ႔မိတ္ေဆြေဟာင္းလို႔ ေၿပာထားလို႔ ၿဖစ္မယ္၊ ကြ်န္ေတာ္ရွင္းၿပတာကို သူေသခ်ာ နားေထာင္သြားတယ္။ ၿမန္မာၿပည္က စစ္ေအးအလြန္ ကမၻာႀကီးနဲ႔ အဆင္ေၿပေအာင္ လိုက္ေၿပာင္းရမယ္၊ စီးပြားေရးကို ဖြင္႔လိုက္ၿပီး တတိုင္းၿပည္လုံး တုိးတက္လာေအာင္ လုပ္ရမယ္။ ကြ်န္ေတာ္က တရုတ္ၿပည္ နဲ႕ ဗီယက္နမ္ ကို ၿပတယ္၊ အရင္ အလုံပိတ္ထားတဲ႔ တိုင္းၿပည္ေတြ ထဲပါတယ္၊ ခု tourism ကို အားေပးတယ္၊ အလုပ္အကိုင္ေတြ နဲ႔ ဥစၥာဓန ေတြေပၚလာေအာင္ ႏိုင္ငံၿခား ရင္းႏွီး ၿမွပ္ႏွံသူေတြကို ဖိတ္ေခၚ ေနတယ္။
အဲဒီတုန္းက ခင္ညြန္႔က ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲ၊ စစ္အစိုးရ SLORC မွာ အေကာင္ႀကီးႀကီးေပါ့။ ေနာက္ ၿမန္မာၿပည္ရဲ႕ သူရဲေကာင္း၊ ပထမဆုံး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လုပ္သြားတဲ႔ ေအာင္ဆန္း ရဲ႕ သမီး ေအာင္ဆန္းစုႀကည္ ေပၚ ထားတဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ policy ေတြကို ၿပန္သုံးသပ္ဖို႔ ေၿပာလိုက္တယ္၊ သူမ က အဂၤလိပ္တေယာက္နဲ႔ ယူထားၿပီး၊ ေနာက္ စစ္အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈကို ဦးေဆာင္ဖို႔ ၿမန္မာၿပည္ ၿပန္ေရာက္ေနတာပါ။ သူတို႔လည္း သူမကို တသက္လုံး ခ်ဳပ္ထားႏုိင္တာ မဟုတ္ဘူး၊ အၿမဲတမ္း သူတို႔ အစိုးရ အရွက္ရ စရာႀကီး ၿဖစ္ေနလိမ့္မယ္။
ၿမန္မာၿပည္က ကိုယ့္ၿပည္သူေတြရဲ႕ ဘဝေတြ ကို ၿမွင့္တင္ေပးရမယ္၊ ႏုိင္ငံၿခား အေတြ႔အႀကဳံ ရွိၿပီး အရည္အခ်င္းလည္း ရွိတဲ႔လူေတြကို အစိုးရ အဖြဲ႔ထဲ ေခၚထည့္၊ တပ္အရာရွိေတြခ်ည္းပါတဲ႔ အစိုးရက ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး တိုင္းၿပည္စီးပြားေရးကို ေမာင္းႏုိင္မလဲ။ စကၤာပူက ၿမန္မာကို စီးပြားေရးအရ ကူညီႏုိင္လာေအာင္၊ အဆက္အဆံလုပ္လို႔ ေကာင္းေအာင္ သူတို႔ဘက္က လုပ္ေပးရမယ္ ေၿပာလိုက္တယ္။ ဒီလို ဆက္ဆံကူညီတာဟာ ၿမန္မာၿပည္ လက္ရွိစံနစ္ သက္ဆိုးရွည္ေအာင္ မဟုတ္ပဲ၊ စံနစ္မွန္ကုိ ၿပန္သြားႏုိင္ေအာင္ ကူညီတာ ဆို စကၤာပူလည္း သူ႔လုပ္ရပ္ကို ႏုိင္ငံတကာမွာ ရွင္းႏုိင္တာေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္ေၿပာတာ လိုက္မွတ္ေပးတဲ႔ ၿမန္မာၿပည္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံၿခားေရးရုံးက အရာရွိဆို ခင္ညြန္႔ ၿပင္းၿပင္းထန္ထန္ ၿပန္ေၿပာလိုက္မွာ စိုးေနတာ၊ အားလုံးလဲ ေၿပာၿပီးေရာ ခင္ညြန္႔က " ဒီလို တန္ဖိုးရွိတဲ႔ အႀကံဥာဏ္ေတြ ေပးတာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္" လဲ ေၿပာေရာ အဲဒီ အရာရွိလည္း အေတာ္ အ႔႔ံအား သင့္သြားတယ္။
ေနာက္ ၁၉၉၅ ဇြန္လ မွာ SLORC က ဥကၠဌ၊ ၿမန္မာၿပည္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ စကၤာပူကို လာလည္ေတာ့ အင္ဒိုနီးရွားကို သြားလည္ၿပီး ဆူဟာတုိ ေခါင္းေဆာင္တဲ႔ စစ္အစိုးရ ကေန ေရြးေကာက္တဲ႔ အစိုးရ အၿဖစ္ေၿပာင္းလိုက္တာကို သြားေလ႔လာပါ ေၿပာလိုက္တယ္။ အင္ဒိုနီးရွား ဖြဲ႔စည္းပုံက ဥပေဒၿပဳ လႊတ္ေတာ္ကို ဖြဲ႔တဲ႔ေနရာမွာ dwi-fungsi ( ဒြိစုံ ) စံနစ္လုိ႔လုပ္ၿပီး စစ္တပ္ကို အစိုးရအဖြဲ႔ထဲ တိုက္ရုိက္ဝင္ပါ ႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေပးထားတယ္။ တိုင္းၿပည္ လုံၿခဳံေအာင္ မၿပိဳကြဲေအာင္ လုပ္တဲ႔အခါမွာ အင္ဒိုနီးရွားစစ္တပ္က ဖြဲ႔စည္းပုံ အေၿခခံ ဥပေဒ အရကို ေနရာ ရထားတယ္။ သမၼတ နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကို ငါးႏွစ္တႀကိမ္ ေရြးတယ္။ ၿမန္မာၿပည္က အေရွ႔ေတာင္အာရွက တၿခားတိုင္းၿပည္ေတြလို ၿဖစ္ခ်င္ရင္ ဒီလမ္းေႀကာင္းကိုလိုက္ရမယ္။

Lee Kuan Yew,
From Third World to First ( 2000 )
The Singapore Story: 1965-2000
Pg-362